Κρίσεις Πανικού

Η κρίση πανικού είναι ένα ξαφνικό επεισόδιο έντονου φόβου που προκαλεί σοβαρές σωματικές αντιδράσεις, ενώ δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ή προφανής αιτία. Οι κρίσεις πανικού μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονες και να προκαλούν τρόμο στο άτομο. Όταν εμφανίζονται, μπορεί να νομίζετε ότι χάνετε τον έλεγχο, ότι παθαίνετε καρδιακή προσβολή ή ακόμη και ότι πεθαίνετε.

Πολλοί άνθρωποι παθαίνουν μόνο μία ή δύο κρίσεις πανικού στη ζωή τους και το πρόβλημα εξαφανίζεται, ίσως όταν τελειώσει μια αγχωτική κατάσταση. Αλλά αν έχετε επαναλαμβανόμενες, απροσδόκητες κρίσεις πανικού και περνάτε μεγάλες περιόδους με συνεχή φόβο για άλλη μια κρίση, μπορεί να έχετε μια κατάσταση που ονομάζεται διαταραχή πανικού.

Αν και οι ίδιες οι κρίσεις πανικού δεν είναι απειλητικές για τη ζωή, μπορεί να είναι τρομακτικές και να επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής σας. Όμως η θεραπεία μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική.

Συμπτώματα
Οι κρίσεις πανικού συνήθως αρχίζουν ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση. Μπορούν να εμφανιστούν ανά πάσα στιγμή - όταν οδηγείτε αυτοκίνητο, όταν κάνετε τις αγορές σας σε ένα κατάστημα, όταν κινείστε με κάποιο μέσο μαζικής μεταφοράς ή σε κάποια άλλη δραστηριότητά σας. Μπορεί να έχετε περιστασιακές κρίσεις πανικού ή να συμβαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα.

Οι κρίσεις πανικού συνήθως περιλαμβάνουν κάποια από αυτά τα συμπτώματα:

• Αίσθηση επικείμενης καταστροφής ή κινδύνου
• Φόβος απώλειας ελέγχου ή θανάτου
• Ταχυκαρδία
• Ιδρώτας
• Τρέμουλο
• Δύσπνοια ή σφίξιμο στο λαιμό σας
• Ανατριχίλα
• Ναυτία
• Κοιλιακές κράμπες
• Πόνος στο στήθος
• Πονοκέφαλος
• Ζάλη ή λιποθυμία
• Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα

Ένα από τα χειρότερα πράγματα σχετικά με τις κρίσεις πανικού είναι ο έντονος φόβος ότι θα πάθετε άλλη μία. Μπορεί να φοβάστε τόσο πολύ τις κρίσεις πανικού, που αποφεύγετε ορισμένες καταστάσεις στις οποίες μπορεί να εμφανιστούν.

Πότε να επισκεφθείτε έναν επαγγελματία υγείας.
Εάν έχετε συμπτώματα κρίσης πανικού, αναζητήστε  βοήθεια το συντομότερο δυνατό. Οι κρίσεις πανικού, ενώ είναι έντονα δυσάρεστες, δεν είναι επικίνδυνες. Ωστόσο, είναι δύσκολο να τις διαχειριστείτε μόνοι σας και μπορεί να επιδεινωθούν χωρίς θεραπεία. Με την ψυχοθεραπεία θα κατανοήσετε τις κρίσεις πανικού και θα μάθετε τρόπους να τις αντιμετωπίζετε με το καλύτερο δυνατό τρόπο ώστε να περιοριστεί η επίδρασή τους στην ζωή σας.

Τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού μπορεί επίσης να μοιάζουν με συμπτώματα άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως η καρδιακή προσβολή, γι' αυτό είναι σημαντικό να αξιολογηθείτε και από τον προσωπικό ιατρό.

Αιτίες
Δεν είναι γνωστό τι προκαλεί τις κρίσεις πανικού ή τη διαταραχή πανικού, αλλά αυτοί οι παράγοντες μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο:

• Γενετική
• Έντονο στρες
• Ιδιοσυγκρασία που είναι πιο ευαίσθητη στο στρες ή επιρρεπής σε αρνητικά συναισθήματα
• Ορισμένες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας τμημάτων του εγκεφάλου

Οι κρίσεις πανικού μπορεί να εκδηλώνονται ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση στην αρχή, αλλά με την πάροδο του χρόνου, συνήθως πυροδοτούνται από συγκεκριμένες καταστάσεις.

Παράγοντες κινδύνου

Τα συμπτώματα της διαταραχής πανικού συχνά ξεκινούν στα τέλη της εφηβείας ή στις αρχές της ενήλικης ζωής και επηρεάζουν περισσότερες γυναίκες από ό,τι άνδρες.

Οι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης κρίσεων πανικού ή διαταραχής πανικού περιλαμβάνουν:

• Οικογενειακό ιστορικό κρίσεων πανικού ή διαταραχής πανικού
• Σημαντικό στρες στη ζωή, όπως ο θάνατος ή η σοβαρή ασθένεια ενός αγαπημένου προσώπου
• Ένα τραυματικό γεγονός, (π.χ. σεξουαλική επίθεση ή ένα σοβαρό ατύχημα)
• Σημαντικές αλλαγές στη ζωή σας (π.χ. διαζύγιο)
• Κάπνισμα ή υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης
• Ιστορικό σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία.
  
  

Επιπλοκές
Αν δεν αντιμετωπιστούν, οι κρίσεις πανικού και η διαταραχή πανικού μπορούν να επηρεάσουν σχεδόν κάθε τομέα της ζωής σας. Μπορεί να φοβάστε τόσο πολύ ότι θα έχετε περισσότερες κρίσεις πανικού που να ζείτε σε μια συνεχή κατάσταση φόβου, καταστρέφοντας την ποιότητα της ζωής σας.

Οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσουν ή να συνδεθούν με τις κρίσεις πανικού περιλαμβάνουν:

• Ανάπτυξη συγκεκριμένων φοβιών, όπως ο φόβος της οδήγησης ή της εξόδου από το σπίτι σας
• Συχνή ιατρική περίθαλψη για προβλήματα υγείας και άλλες ιατρικές καταστάσεις
• Αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων
• Προβλήματα στην εργασία ή το σχολείο
• Κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές και άλλες ψυχιατρικές διαταραχές
• Αυξημένος κίνδυνος αυτοκτονίας ή αυτοκτονικών σκέψεων
• Κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων ουσιών
• Οικονομικά προβλήματα
• Για ορισμένους ανθρώπους, η διαταραχή πανικού μπορεί να περιλαμβάνει αγοραφοβία - αποφυγή χώρων ή καταστάσεων που σας προκαλούν άγχος, επειδή φοβάστε ότι δεν θα μπορέσετε να ξεφύγετε ή να ζητήσετε βοήθεια αν πάθετε κρίση πανικού. Ή μπορεί να εξαρτάστε από την παρουσία άλλων για να βγείτε από το σπίτι σας.

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η διαταραχή πανικού;
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι η Γνωσιακή Συμπεριφορική προσέγγιση είναι η καλύτερη θεραπεία για τη διαταραχή πανικού. Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί επίσης να είναι κατάλληλη σε ορισμένες περιπτώσεις.

Το πρώτο μέρος της θεραπείας είναι σε μεγάλο βαθμό ενημερωτικό- πολλοί άνθρωποι βοηθούνται σημαντικά με το να κατανοήσουν απλώς τι ακριβώς είναι η διαταραχή πανικού και πόσοι άλλοι πάσχουν από αυτήν. Η  αλλαγή του τρόπου σκέψης, βοηθά τους ανθρώπους να αντικαταστήσουν αυτές τις σκέψεις με πιο ρεαλιστικούς, θετικούς τρόπους θεώρησης των κρίσεων.

Η γνωστική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή να εντοπίσει τους πιθανούς εκλυτικούς παράγοντες των κρίσεων. Το έναυσμα σε μια μεμονωμένη περίπτωση θα μπορούσε να είναι κάτι όπως μια σκέψη, μια κατάσταση ή κάτι τόσο λεπτό όσο μια μικρή αλλαγή στους καρδιακούς παλμούς. Μόλις ο ασθενής κατανοήσει ότι η κρίση πανικού είναι ξεχωριστή και ανεξάρτητη από το έναυσμα, το εν λόγω έναυσμα αρχίζει να χάνει μέρος της δύναμής του να προκαλεί μια κρίση.

Οι τεχνικές χαλάρωσης μπορούν επίσης να βοηθήσουν περαιτέρω κάποιον να διαχειριστεί μια κρίση πανικού, όταν αυτή εμφανιστεί. Οι τεχνικές αυτές περιλαμβάνουν τον έλεγχο της αναπνοής και τον θετικό οραματισμό.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να χρειαστεί η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, αλλά αυτό αποφασίζεται μόνο από τον προσωπικό σας ιατρό.

Τέλος, μια ομάδα υποστήριξης – ψυχοεκπαιδευτική ομάδα - με άλλους ανθρώπους, που πάσχουν από διαταραχή πανικού, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για μερικούς ανθρώπους. Δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη θεραπεία, αλλά μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο συμπλήρωμα.